Przemawiam w imieniu Rządu Polskiego.
Nie ulega żadnej wątpliwości, że wszyscy razem bez względu na narodowość, wyznanie oraz poglądy polityczne i społeczne, mamy w tej chwili jedno, jedyne pragnienie – pokonać wrogów, którzy najechali nasz kraj, zniszczyli nie tylko wolność, lecz i dobrobyt jego obywateli i gnębią ich w tak barbarzyński sposób, jakiego nie znają dzieje ludzkości. […]
Symbolem nienawiści najeźdźcy do Polski i jej obywateli to łaty, którymi oznacza się Żydów i Polaków dla poniżenia ich w oczach hitlerowskich tyranii. Dla nas owe łaty to zaszczytne wyróżnienie. Oznaczają one bowiem, że walczymy i cierpimy wspólnie za ideały, które są i pozostaną najszczytniejszymi w sercach i umysłach ludzkości.
Punktem wyjściowym obecnej, straszliwej wojny – to totalizm z jego barbarzyńską doktryną nienawiści narodowej i rasowej. […]
Walcząc z tą doktryną i ich wyznawcami, walczymy nie tylko o wyzwolenie własnej Ojczyzny, lecz również o wolność wszystkich gnębionych ludzi i narodów. […]
Żydzi jako obywatele polscy będą w wyzwolonej Polsce równi w obowiązkach i prawach ze społeczeństwem polskim. Będą mogli bez przeszkód rozwijać swoją kulturę, religię i obyczaje. Gwarantem tego będą nie tylko ustawy państwowe, ale także wspólne ofiary w dążeniu do wyzwolenia Polski i wspólne cierpienia w tym najtragiczniejszym okresie ucisku.
Walcząc w Armii Polskiej obok swych polskich towarzyszy broni Żydzi, obywatele polscy, zdobywają sobie i w ten sposób niezaprzeczalne prawa do spokojnej pracy, do dobrobytu i szczęścia w wyzwolonej Ojczyźnie, do której poprzez ofiary i cierpienia idziemy i na pewno dojdziemy.
Londyn, 3 listopada
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Gotowi razem z żydostwem polskim w kraju i zagranicą do wszelkich ofiar i współpracy w każdej dziedzinie dla Rzeczypospolitej i Jej wyzwolenia, wierzymy niezachwianie razem z całym żydostwem polskim w zwycięstwo Aljantów nad wrogiem i w ponowne, rychłe, trwałe powstanie wolnej, niepodległej i silnej Polski, w której i żydostwo polskie znajdzie pełne równouprawnienie i szczęście.
Niech żyje Rzeczpospolita Polska!
Rząd Rzeczypospolitej pod Twoim, Panie Premierze i Wodzu Naczelny przewodem, kieruje wśród wyjątkowych warunków bohaterską walką orężną i pracą polityczną o wyzwolenie kraju i o odzyskanie trwałej niepodległości i Rzeczypospolitej i wolności Jej ludności. Z wszystkich sił i wszelkimi ofiarami popieramy i popierać będziemy wraz z całym żydostwem polskim w kraju i poza jego granicami, walkę tę i pracę Rządu Rzeczypospolitej. Wierzymy wiarą niezachwianą, że rychło nadejdzie dzień pełnego zwycięstwa W[wielkiej] Brytanii, Polski i Ich Aljantów. Polska walczy dziś nie tylko o Swoją wolność, ale i o wolność uciśnionych narodów, cywilizacji i demokracji. W tym gigantycznym, bezprzykładnym w dziejach ludzkości boju również cały naród żydowski toczy walkę na śmierć i życie – o honor swój, wolność i byt.
Międzystowarzyszeniowa Rada Żydostwa Polskiego w W[ielkiej] Brytanii złączona w cierpieniach i nadziejach z całym żydostwem polskim przesyła Rządowi Rzeczypospolitej z dzisiejszej Akademi[i] Uroczystej, odbytej w Londynie w dniu 3 listopada, w miesiącu Święta Niepodległości Rzeczypospolitej – wyrazy głębokiej wiary w wolność Narodu Polskiego, a z nim i w wolność, pełne równouprawnienie i możność rozwoju żydostwa polskiego w Niepodległej, Silnej, Odnowionej, Demokratycznej i Szczęśliwej Rzeczypospolitej.
Londyn, 3 listopada
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Ponieważ:
1. Dobrowolna służba Polaków pod komendą niemiecką jest zdradą narodową.
2. Służba pomocnicza dla policji (żandarmerii) może być zmuszona do czynów hańbiących dobre imię Polaków.
3. Żaden dobrowolnie wstępujący do tej służby nie ma gwarancji, że nie będzie wywieziony w głąb Niemiec, czy do innego kraju, przez co Polska będzie pozbawiona wojskowo wyszkolonych ludzi tak jej potrzebnych, gdy rozgorzeje walka z okupantem.
4. Każdy Polak, wstępujący do służby niemieckiej zwalnia jednego Niemca na front walki z naszymi sprzymierzeńcami i opóźnia przez to nasze zwycięstwo oraz odbudowę Niepodległości.
5. Rząd Polski, przebywający na obczyźnie, już w roku ubiegłym polecił wstrzymać się od wszelkich, choćby tylko pozorów, współdziałania w antyżydowskiej akcji, organizowanej przez Niemców.
6. Wróg niemiecki wykorzysta tę służbę pomocniczą, aby pokazać całemu światu, że współpracujemy z nim w niszczeniu Żydów i będzie usiłował skompromitować nas wobec zagranicy –
przeto czynniki wojskowo-organizacyjne na obszarze kraju, działające z ramienia Rządu Polskiego na obczyźnie, wzywają wszystkich Polaków, aby kategorycznie odrzucili myśl zaciągania się w szeregi służby pomocniczej dla policji (żandarmerii) niemieckiej.
Warszawa, 6 marca
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Wiem, że wśród Żydów na świecie istnieje obawa, czy w Polsce wyzwolonej nie dojdzie do głosu antysemityzm. Jestem głęboko przekonany, że – nie. Naród polski cierpi obecnie na równi z ludnością żydowską w Polsce straszliwy ucisk i prześladowanie. Ludność polska i żydowska jest zjednoczona, jak nigdy, wspólnymi cierpieniami, wspólnym pragnieniem wyzwolenia i wspólną nienawiści a do wroga.
[…]
Czy w Polsce jest za dużo Żydów i czy będą oni musieli emigrować po wojnie z Polski?
Na to pytanie można odpowiedzieć: i tak i nie! W Polsce gospodarczego niedorozwoju jest Żydów za wiele, bo i setki tysięcy Polaków nie miało pracy i żyło w nędzy. Gdyby istniały kraje bez ograniczeń imigracyjnych – emigrowaliby z Polski dobrowolnie bez przymusu nie tylko Żydzi, lecz i Polacy, którzy nie znajdowali w kraju zatrudnienia i nie mieli zapewnionych środków egzystencji.
W Polsce, która będzie rozwijała swoją gospodarkę przemysłową i zmieniała swoją jednostronną strukturę kraju rolniczego na kraj odpowiednio uprzemysłowiony, znajdą wszyscy Polacy, Żydzi i Ukraińcy zatrudnienie. Zagadnienie emigracyjne w ogóle straci na aktualności. A nie zapominajmy, że wrócimy do Polski nie tylko zniszczonych wsi i miast, zrujnowanego przemysłu, ale i pozbawionej inteligencji. Dla odbudowy kraju będziemy potrzebowali zatem nie tylko dużo rąk ludzkich, ale i mózgów. Inżynier, lekarz, prawnik, uczony będzie Polsce potrzebny bez względu na to, czy jest Polakiem lub Żydem. […]
Wierzę, że w Polsce przyszłej, w Polsce rozwijającej się gospodarczo po linii interesów całego narodu nie będzie antysemityzmu ani uczuciowego ani gospodarczego.
[…]
Wszelki antysemityzm musi być potępiony nie tylko dlatego, że jest sprzeczny z uczuciami ludzkimi, że jest on niegodnym człowieka barbarzyństwem, że jest ideą nienawiści zamiast miłości, ale i dlatego, że uniemożliwia rozwiązanie harmonijnego współżycia Żydów z resztą społeczeństwa polskiego.
Londyn, 20 kwietnia
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Od 22 miesięcy Polska walczy nieugięcie o swoją Niepodległość i Wolność. Nie skapitulowała ona ani na chwilę. Armia Polska na polach Francji, pod Narwikiem, na Bliskim Wschodzie, czynami bohaterskimi jej lotnictwa i marynarki, jako też pogotowiem bojowym armii lądowej w Wielkiej Brytanii stwierdza przed całym światem i symbolizuje wraz z Rządem Rzeczypospolitej niezłomną swoją wolę do dalszej walki o zwycięstwo razem z Wielką Brytanią i jej aliantami.
We wszystkich wysiłkach i walkach zbrojnych Rzeczypospolitej Żydzi polscy brali i biorą udział, spełniając patriotycznie swój naturalny obowiązek obywatelski.
Obecnie Rząd nasz i Naczelne Dowództwo przystępuje do powiększenia kadr Polski walczącej także poza granicami Wielkiej Brytanii. Obywatele polscy bez różnicy na wyznanie i narodowość ocenią z pewnością należycie wagę tego wysiłku i Żydzi polscy, gdziekolwiek się znajdują, czynem stwierdzą swą współtroskę i swą współodpowiedzialność za los i przyszłość Rzeczypospolitej, której będą w pełni równouprawnionymi obywatelami.
Żydostwo jako całość stoi po stronie walczących Demokracji. Jego los i przyszłość jest częścią gigantycznej walki, którą obecnie Demokracje staczają przeciwko zalewowi barbarzyństwa i gwałtu. Walka Polski o wolność jest i naszą walką Żydów polskich. […]
Jako zastępca żydostwa polskiego w Radzie Narodowej RP zwracam się do Was, Żydzi polscy, gdziekolwiek się znajdujecie, z tym apelem, przekonany do głębi, iż wszelkie wysiłki Naczelnego Dowództwa Armii Polskiej o Jej powiększenie i umocnienie znajdą w Was naturalne, gorące poparcie dla wspólnego zwycięstwa.
Windsor, Kanada, 17 sierpnia
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Na zupełnie nowych podstawach będą w wyzwolonej Polsce zbudowane stosunki pomiędzy Żydami i nie-Żydami. Polska zagwarantuje wszystkim swym obywatelom – a więc i Żydom – całkowitą równość wobec prawa.
Psychiczne i społeczne zmiany, jakie zachodzą w Polsce dzisiejszej, dają najlepszą gwarancję, że te zapowiedzi staną się prawdą życia wyzwolonej Polski. Polskie siły demokratyczne zawsze walczyły przeciwko polityce narodowościowych i rasowych prześladowań.
Żydzi polscy stworzyli własną literaturę, szkołę i prasę. Zostanie w pełni uznane prawo Żydów do posiadania i rozwijania własnej kultury. System autonomii kulturalnej zdaje się być najlepszą metodą urzeczywistnienia pełnego i nieskrępowanego rozwoju życia kulturalnego.
Powstaje często pytanie, czy Żydzi, którzy obecnie nie znajdują się w Polsce, będą mogli powrócić do Polski. Nie może być żadnej wątpliwości co do tego, że każdy obywatel polski, niezależnie od jego wyznania czy narodowości, będzie miał swobodę powrotu do ojczyzny. Rząd Polski jasno określił swe stanowisko – w sprawie obywateli w przyszłej Polsce. Gwarancje konstytucyjne równych praw i równych obowiązków z góry wyłączają możliwość jakichkolwiek wyjątków. Żyd polski, podobnie jak każdy inny obywatel polski, będzie mógł do Polski powrócić.
Dziś gdy Polska jest pod jarzmem hitlerowskim, Rząd Polski nie ma praktycznie możliwości wpływania na polityczne, gospodarcze i kulturalne stosunki w Polsce. Jednakże nawet dziś robi on wszystko, co jest w jego mocy, by naprawić dawne krzywdy, wymierzone przeciwko niektórym obywatelom. Jedną z takich krzywd było rozporządzenie przedwojenne Rządu Polskiego, pozbawiające praw obywatelskich osoby, które dłuższy czas przebywały za granicą i nie utrzymywały kontaktu z krajem. Ten krzywdzący dekret został już odwołany przez obecny Rząd Polski.
Demokratyczna Polska wyzwolona spod jarzma hitlerowskiego, stanie się dla Żydów polskich, podobnie, jak dla wszystkich innych mniejszości narodowych, gwarantem swobód i praw obywatelskich, da im możliwość twórczej działalności dla ich własnego dobra, dla dobra Polski i całej ludzkości.
Londyn, 14 grudnia
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Przedstawiciele Rządu Belgijskiego, Komitetu Narodowego Francuskiego, Rządu Greckiego, Rządu Luxemburskiego, Rządu Norweskiego, Rządu Holenderskiego, Rządu Polskiego, Rządu Czechosłowackiego, Rządu Jugosłowiańskiego – stwierdzając, że Niemcy od początku obecnego konfliktu, wywołanego przez ich politykę agresji, wprowadziły w krajach okupowanych system terroru, charakteryzujący się szczególnie uwięzieniami, masowymi wydaleniami, egzekucjami zakładników i masakrami,
że gwałty te popełniane są również przez sprzymierzeńców i stowarzyszonych Rzeszy oraz – w niektórych krajach – przez wspólników okupanta,
że konieczna jest solidarność międzynarodowa celem uniknięcia represji [odwetu] za te gwałty, stosowanej drogą zwykłej zemsty publicznej, oraz celem zadośćuczynienia sprawiedliwości świata cywilizowanego,
przypominając, że prawo narodów, a szczególnie konwencja podpisana w Hadze w r. 1907 w sprawie praw i zwyczajów wojny na lądzie, nie zezwala stronom wojującym w krajach okupowanych ani na gwałty wobec osób cywilnych, ani na lekceważenie obowiązujących ustaw, ani na obalenie instytucji narodowych,
1) stwierdzają, że gwałty popełniane w ten sposób wobec ludności cywilnej nie mają nic wspólnego ani z istotą aktu wojennego, ani z istotą zbrodni politycznej, tak jak je rozumieją narody cywilizowane,
2) przyjmują do wiadomości oświadczenia złożone w tym względzie przez p. Prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki i p. Premiera Brytyjskiego [25 X 1941],
3) umieszczają wśród głównych celów wojny ukaranie w drodze zorganizowanej sprawiedliwości winnych lub odpowiedzialnych za te zbrodnie – czy oni je nakazywali, czy wykonywali, czy też w nich brali udział,
4) postanawiają czuwać w duchu solidarności międzynarodowej, aby
a) winni i odpowiedzialni, do jakiejkolwiek narodowości należeliby, zostali wykryci, oddani w ręce sprawiedliwości i osądzeni,
b) wydane wyroki zostały wykonane.
W dowód czego podpisani, w tym celu należycie upoważnieni, sygnowali mniejszą deklarację, której tekst francuski będzie autentyczny.
Londyn, 13 stycznia
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Polska zapewni poszanowanie wolności i praw obywatelskich wszystkim wiernym Rzeczypospolitej obywatelom, bez względu na różnice narodowości, wyznania i rasy. Mniejszościom narodowym spełniającym swoje obowiązki obywatelskie wobec państwa Polska zapewni przy równych obowiązkach równe prawa oraz da im możność swobodnego rozwoju politycznego, kulturalnego u społecznego. Wolność wyznania, sumienia i słowa, stowarzyszania i zgromadzania się będzie wszystkim w pełni zapewniona.
Londyn, 24 lutego
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Dzień w dzień, co godzina, tylko o Was, Bracia i Siostry, myślimy. Nie możemy Wam pomóc, jakbyśmy tego pragnęli, ale czuwamy nad tym, aby straszliwa ofiara Waszych cierpień na ołtarzu Polski Walczącej i naszego Narodu nie została zapomnianą we właściwej chwili.
Wiedzcie o tym, że tu w W[wielkiej] Brytanii, w Ameryce, w Palestynie i wszędzie, gdzie żyją polscy Żydzi, bezustannie myślimy o Waszym losie.
Jutro wieczorem razem z milionami Żydów na świecie, biorącymi czynny udział w wielkim zmaganiu się świata przeciwko wrażym siłom barbarzyństwa, jutro wieczorem razem odmawiać będziemy z Hagady naszej modlitwę, stanowiącą zarazem wspaniałą tajemnicę naszych dziejów. […]
I ta cudowna prawda naszych dziejów sprawdzi się i teraz. Wasza wielka ofiara, Wasz czyn ocali w końcu nas wszystkich:
Żydzi polscy w Kraju i w Rosji! Żydostwo polskie z całego świata przesyła Wam dziś nasze stare pozdrowienie: Szalom Hisku Wyimcu. Pokój Wam! Bądźcie silni! Poprzez cierpienia i walkę drogę torujecie do zwycięstwa!
Londyn, 31 marca
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Istniejące w Polsce bolączki życia żydowskiego – wywołane zresztą przez politykę reakcji – mogą i powinny być usunięte wyłącznie na płaszczyźnie równego traktowania wszystkich obywateli kraju. Rozwiązanie kwestii żydowskiej możliwe jest w ogóle tylko na terenie i w obrębie krajów, w których Żydzi dziś żyją, pracują i walczą. Wychodząc z tej ogólnej, podstawowej zasady, postulaty nasze w sprawie żydowskiej w Polsce są następujące:
1. Pełne, faktyczne równouprawnienie ludności żydowskiej na wszystkich polach politycznego, społecznego, gospodarczego i kulturalnego życia.
2. Zapewnienie ludności żydowskiej możności swobodnego rozwoju narodowego przez wprowadzenie autonomii narodowo-kulturalnej, uznania języka żydowskiego przez państwo i prawa posługiwania się nim w instytucjach prawno publicznych.
3. Wykorzenienie antysemityzmu zarówno z polityki państwowej, jak i całego życia publicznego; agitacja, propaganda i wychowanie w duchu antysemickim winny być traktowane jako przestępstwo.
W wolności i równości wszystkich krajów i ludów widzimy jedyną rękojmię wolności i równości także ludności żydowskiej – zarówno w Polsce, jak i we wszystkich innych rajach Europy i całego świata.
Londyn, 1 czerwca
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
W imieniu żydowskich mas ludowych polskich wyrażam hołd i uznanie dla naszych Sił Zbrojnych i dla ich świetnego wkładu do wojny z ciemiężcą Polski i wrogiem całej ludzkości. […]
Żydowskie masy ludowe usłuchały głosu Ojczyzny, wołającej je do broni na równi z innymi, widząc w nim powrót do dumnych tradycji bojowników o wolność Polski, wolność i równość Rzeczypospolitej. Gdy opór Sił Zbrojnych Polskich został przełamany przez przeważające siły wroga, a Kraj nasz został okupowany, żydowskie masy ludowe w Polsce, powitały wraz z całą ludnością powstanie armii polskiej zagranicą, celem kontynuowania naszego wysiłku w wojnie wraz z wszystkimi narodami i państwami demokratycznemi.
Polska zgwałcona i cała jej ludność cierpiąca nieprzerwanie wierzy w zwycięstwo Sprzymierzonych, żyje nadzieją, że Państwo Polskie powstanie na nowo, świetne i wolne. Wierzy, że Polskie Siły Zbrojne przez udział swój przyczynią się również do odbudowania nowej Polski, Polski odrodzonej, bez przywilejów, bez krzywd, Polski opartej o ustrój istotnej równości i sprawiedliwości dla wszystkich Jej obywateli.
Londyn, 14 sierpnia
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Zabieram głos, by w imieniu Rządu polskiego dać wobec tej potężnej manifestacji świadectwo tragicznej prawdzie. Składają się na nią masowe, bezwzględne i eksterminacyjne prześladowania Żydów w Polsce. Pomiędzy tymi ostatnimi znajdują się obywatele polscy i Żydzi ze wszystkich krajów okupowanych przez Niemcy spędzani kolejno do ghet: warszawskiego, łódzkiego, krakowskiego, lubelskiego, lwowskiego i wileńskiego. Gnani następnie dalej na wschód, w warunkach najokropniejszych, traktowani o wiele gorzej niż stada bydła, są wycinani dziesiątkami tysięcy w pień. Nawet nauka niemiecka jest dzisiaj na usługach katów hitlerowskich, wynajdując dla nich nowe ulepszone metody masowego mordowania ludzi. […]
Dzisiejsza wspaniała manifestacja, podjęta nie tylko w obronie Żydów, ale i w obronie plugawionych codziennie przez Hitlera zasad moralności i uczciwości chrześcijańskiej, jest dla nas dowodem oczywistym, że Niemcy, które i tym razem nie uniknęły błędów psychologicznych, mają przeciwko sobie cały świat cywilizowany.
Jako Szef Rządu oświadczam Żydom Polskim, że na równi z wszystkimi obywatelami polskimi korzystać będą w pełni z dobrodziejstw zwycięstwa narodów sprzymierzonych.
Jako żołnierz ostrzegam oprawców niemieckich, że nie minie ich zasłużona kara za popełniane przez nich masowo zbrodnie, przede wszystkim w naszym Kraju, który był i jest głównym ośrodkiem oporu przeciw germańskiemu barbarzyństwu.
Londyn, 29 października
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Dyspozycja Hitlera, że rok 1942 musi być rokiem wykończenia co najmniej połowy Żydów polskich, jest wykonywana z całą bezwzględnością i barbarzyństwem, jakiego nie znają dzieje świata. Znają Panowie szczegóły, więc nie będę ich powtarzał. […] Masowe mordy odbywają się w całym Kraju, zgładza się Żydów polskich łącznie z Żydami innych krajów okupowanych, przywiezionych na teren Polski.
Idzie z Kraju protest gwałtowny przeciw mordom i grabieży. Towarzyszy protestowi współczucie i krzyk bezsiły własnej wobec tego, co się dzieje. Polacy tam w Kraju zdają sobie poza tym także w pełni sprawę z tego, jak to mówią raporty, że przyspieszone tempo mordu, obowiązujące dziś w stosunku do Żydów, jutro obowiązywać będzie w stosunku do reszty pozostałych.
[…] Rząd Polski staje w obronie wszystkich swych obywateli bez względu na wyznanie i na narodowość, i czyni to w imię tak interesów państwowych, jak w imie uczuć ludzkich i zasad chrześcijańskich. Łączą się z nim Polacy w Kraju i na obczyźnie.
Na zjeździe Rady Polonii w Buffalo w Ameryce na wniosek K. Szubińskiego uchwalono protest przeciw gettom i bestialskim prześladowaniom Żydów w Polsce.
Takie jest stanowisko Polaków!
Dlatego pragnę również przy tej sposobności przestrzec te nieliczne organy prasy żydowskiej, inspirowane z pewnością przez wrogów Polski, które na tle wspólnej tragedii nie mogą się powstrzymać od rozgrywek z Polakami, próbując ich postawić na równi z nazistami.
Nikt z Polaków nie rzuca kamieniem na Radę Żydowską miasta Warszawy, na policję żydowską, którą zbiry hitlerowskie używają na swoją hańbę do pomocy w tępieniu ludności żydowskiej. Jaskrawym protestem była ofiarna śmierć Czerniakowa.
Mamy przeto prawo żądać od tych nielicznych Żydów na terenie światowym, by nie rozpuszczali wieści nieprawdziwych, szkodzących Polsce w tym momencie, gdy nieprzyjaciel morduje tak Polaków, jak i Żydów, postanowił wytępić jednych, jak i drugich, stosując tylko wobec jednych – ze względu na mniejszą liczbę – przyspieszone tempo zniszczenia.
Oby protest Rządu i protest Rady Narodowej reprezentującej wszystkie odłamy narodu polskiego wstrząsnął sumieniem świata, oby trafił wszędzie tam, gdzie ważą się decyzje, przyspieszające działania wojenne, by wołał o intensywniejsze ratowanie ludzi jeszcze żyjących, by po stronie alianckiej wzmocnił pragnienie kary za zbrodnie, przestrzegając zbirów, że pilnie śledzeni i rejestrowani, nie ujdą zasłużonej kary i rychło twardą rękę na swych grzbietach odczują.
Londyn, 27 listopada
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Bestialski okupant od pierwszej chwili zajęcia ziem Rzeczypospolitej poddał straszliwej eksterminacji Naród Polski, niszcząc wszystkie jego warstwy do tego stopnia, iż w tej chwili ludność polska liczebnie zmniejszona została przez okupanta o kilka milionów. Obecnie osiągnął okupant szczyt swego wyuzdania i morderczości masowymi i zorganizowanymi mordami w Polsce setek tysięcy Żydów nie tylko obywateli polskich, ale także w tym celu szczególnie z innych krajów zwożonych do Polski. Zbir niemiecki wysyła na śmierć setki tysięcy mężczyzn, kobiet, starców i dzieci według planu. Celem jego jest wyniszczenie Narodu Polskiego i zupełne wytępienie Żydów w Polsce do końca bieżącego roku. W wykonaniu tego planu posługuje się Adolf Hitler i jego siepacze najstraszliwszymi środkami tortur.
[…]
W obliczu ostatniej, bezprzykładnej w historii ludzkości fali krew mrożących zbrodni niemieckich, popełnianych na Narodzie Polskim ze szczególnym bestialstwem na ludności żydowskiej w Polsce – Rada Narodowa RP podnosi ponownie głośny protest i oskarżenie wobec całego świata cywilizowanego.
Rada Narodowa RP uroczyście oświadcza:
Rada Narodowa RP zwraca się do wszystkich Narodów Alianckich, do wszystkich narodów cierpiących dziś wraz z Narodem Polskim pod knutem niemieckim, by wspólnymi siłami podjęły natychmiast akcję przeciw temu podeptaniu i zbeszczeszczeniu moralności zasad ludzkości przeciw eksterminacji Narodu Polskiego i Narodów, której najpotworniejszym wyrazem są ostatnie masowe mordy popełniane na Żydach w Polsce i w całej przez Hitlera gnębionej Europie.
Londyn, 27 listopada
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Uchodźstwo polskie w Tel Awiwie, zebranie w dniu 5 grudnia 1942 na zgromadzeniu w Świetlicy Polskiej, zwołanym z inicjatywy Polskiego Klubu Demokratycznego w Palestynie, wstrząśnięte wiadomościami o masowych mordach Żydów w Polsce:
1) łączy się z narodem polskim w Kraju, Radą Nar., Rządem RP i Polonią amerykańską w jak najostrzejszym potępieniu zbrodni popełnianych przez Niemców w Polsce.
2) wyraża najgłębsze współczucie rodzinom niewinnych ofiar bestialskich mordów niemieckich.
3) zapewnia społeczeństwo żydowskie, że zbrodniarzom niemieckim i ich pomocnikom wymierzona zostanie zasłużona kara.
4) zwraca się do rządu RP z prośbą, aby Rząd nasz przedstawił Rządom alianckim konieczność bezzwłocznego stosowania retorsji wobec obywateli niemieckich przebywających na terenach państw alianckich.
5) wyraża przekonanie, że tylko natychmiastowe zagrożenie, że za każdego straconego obywatela polskiego poniesie śmierć dwóch Niemców przebywających na terenach państw alianckich – powstrzymać może falę masowych mordów w Polsce.
Tel Awiw, 5 grudnia
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
3. Najnowsze raporty przedstawiają straszliwy obraz sytuacji, do jakiej doprowadzeni zostali Żydzi w Polsce. Nowe metody masowego mordu stosowane w ciągu ostatnich kilku miesięcy potwierdzają fakt, że władze niemieckie z całą świadomością dążą do całkowitej eksterminacji ludności żydowskiej w Polsce i wielu tysięcy Żydów, których władze niemieckie deportowały z Europy zachodniej i środkowej i z samej Rzeszy do Polski.
[…]
19. Jest rzeczą niemożliwą ustalenie dokładnej liczby Żydów, którzy zostali wytępieni w Polsce od czasu okupacji Kraju przez zbrojne siły Rzeszy niemieckiej. Ale wszystkie raporty podają zgodnie, iż pełna liczba wymordowanych sięga wielu setek tysięcy niewinnych ofiar, mężczyzn, kobiet i dzieci, oraz że z 3 130 000 Żydów w Polsce przed wojną, przeszło trzecia część wyginęła w ciągu ostatnich trzech lat.
20. Ludność polska, która sama znosi najstraszliwsze prześladowania i spośród której wiele milionów osób zostało deportowanych do Rzeszy na niewolnicze roboty lub wysiedlonych ze swych domów i ziemi, pozbawiona tak wielu przywódców, którzy zostali okrutnie wymordowani przez Niemców, stale wyrażała poprzez swe organizacje podziemne, oburzenie i współczucie wobec straszliwego losu, który spotyka ich współobywateli – Żydów. Rząd polski posiada informacje o pomocy, jakiej ludność polska udziela Żydom. Ze zrozumiałych przyczyn żadne szczegóły tej działalności nie mogą być obecnie ogłoszone.
21. Rząd Polski – jako przedstawiciel legalnej władzy na obszarach, na których Niemcy stosują systematyczne tępienie obywateli polskich i obywateli pochodzenia żydowskiego wielu innych narodowości, uważa za swój obowiązek zwrócenie się do Rządów Narodów Zjednoczonych w szczerym przekonaniu, że władze te podzielą pogląd Rządu Polskiego co do konieczności nie tylko potępienia zbrodni popełnianych przez Niemców i ukarania zbrodniarzy, ale również co do znalezienia środków, dających zapewnienie, iż Niemcom zostanie skutecznie uniemożliwione stosowanie w dalszym ciągu ich metod masowego mordu.
Londyn, 10 grudnia
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Rząd Polski otrzymuje niemal codziennie raporty o nieopisanych prześladowaniach niemieckich w stosunku do ludności polskiej. Z tych źródeł Rząd uzyskał ostatnio potwierdzenie okropnych mordów dokonywanych przez Niemców na Żydach w Polsce. Straszliwe te zbrodnie popełniane są nie tylko na Żydach polskich, ale również na licznych rzeszach Żydów z innych krajów, których Niemcy wysiedlają do Polski celem ich wytępienia. Rząd Polski i Naród Polski potępili już z najgłębszym oburzeniem te masowe mordy popełniane na ziemiach polskich przez niemieckie władze okupacyjne.
Poruszony do głębi tymi potwornymi wiadomościami spieszę przesłać Panu jako najwybitniejszemu przedstawicielowi żydowskiej idei narodowej wyrazy mojego serdecznego współczucia z powodu mąk zadawanych przez niemieckich barbarzyńców narodowi żydowskiemu.
Pragnę zapewnić Pana, iż Rząd Polski niewzruszenie trwa w swym postanowieniu wymierzenia nieludzkim złoczyńcom kary odpowiadającej ich straszliwym zbrodniom.
Londyn, 17 grudnia
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Wojna rzuciła na waszą ziemię większą część Polaków. Jedni z nich to uchodźcy cywilni, drudzy to w mundurach żołnierze wojska polskiego. Jedni i drudzy zaznali waszej gościnności i wynieśli przekonanie, że Żydzi potrafią być gościnnymi gospodarzami. Dzięki temu niewątpliwie zacieśnią się więzy między Żydami i Polakami. A dla Polaków wynika stąd piękne doświadczenie.
Patrząc na to, jak budujecie swój kraj, mogę dać świadectwo zdolności narodowych Żydów do pracy produkcyjnej, konstrukcyjnej, do pracy pełnej zapału, którą pełnicie wszyscy celem odbudowania waszej Ojczyzny. Cierpimy razem w niewoli Niemiec hitlerowskich, toteż razem żywimy nadzieje lepszej przyszłości, razem marzymy o odbudowie przyszłego świata. […]
W tej wojnie, która się toczy, pierwszym zadaniem jest zniszczenie wroga. Potem musimy żądać pełnej odpowiedzialności zbrodniarzy za zbrodnie popełnione na narodzie polskim, jak i na żydowskim. W tej sprawie oczywistą koniecznością jest współpraca Żydów i Polaków w każdym kraju, każdym mieście, każdym narodzie i w każdym języku. W sprawie tego, co rząd polski może zrobić dla waszych problemów ogólnonarodowych, oczekujemy od was sprecyzowanych dezyderatów i stanowiska. Naszym wspólnym celem jest budowa nowego świata, gdzie zostaną spełnione ideały tak bardzo podeptane przez wojnę: ideały prawa, ludzkości, tolerancji, równouprawnienia, współpracy i braterstwa.
Tel Awiw, 26 stycznia
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Do głębi wstrząśnięci wiadomością o tragicznej śmierci śp. Generała Władysława Sikorskiego, Premiera i Naczelnego Wodza, przesyłamy wyrazy gorącego współczucia. Śmierć ta jest olbrzymią stratą dla Sprawy Polskiej. Wierzymy jednak, że zjednoczona i niezłomna wola wszystkich obywateli polskich kontynuowania walki o odbudowę Niepodległości Rzeczypospolitej, doprowadzi do pełnej realizacji wzniosłych ideałów wolności, którym śp. Generał Sikorski poświęcił swoje życie.
Tel Awiw, 6 lipca
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Kilka słów pragnę zwrócić do braci Polaków. Jeśli wielkie hasło „Za Waszą i Naszą Wolność” posiada treść, jeśli ono rzeczywiście obejmuje społem Was i nas, to dziś chyba czas na ziszczenie się braterstwa w imię najwyższych i wspólnych nam celów – Polski wskrzeszonej. Tym wszystkim spośród Was, bracia – Polacy, którzy w zbrojnej akcji oporu mogli pomóc Żydom, […] tym, co w imię – nie miłosierdzia, bo miłosierdzia nie żebrzemy – ale w imię solidarności obywatelskiej i wizji wspólnej przyszłości pomagali i pomagają Żydom, choć sami cierpią, składam dziś podziękowanie za spełnienie obowiązku. Albowiem i my, Żydzi polscy, ten swój obowiązek w najgłębszym jego słowa znaczeniu – w przygniatającej większości spełniamy. Nie pytamy o to, czy spełniamy go dla nas, Żydów, czy dla Polaków. Pamiętamy o całości, o Polsce. W roku 1942 – 41% pomocy społecznej dla obywateli polskich w ZSRR, bez różnicy wyznania czy narodowości, zebrali i złożyli do dyspozycji Rządu naszego – Żydzi. Reprezentacja Żydów Polskich za granicą Państwa w deklaracjach swych i jej przedstawiciel w Radzie Narodowej RP wiernie stanęli przy sztandarze Rzeczypospolitej, oświadczając się wobec całego świata za całą i nieuszczuploną Polską i o ten cel walczyli we wrześniu 1939, walczą teraz i walczyć będą. […]
I my spełniamy tylko swój obowiązek.
Pamiętajcie o tych faktach wymownych bracia-Polacy w Kraju – I pomagajcie nadal braciom Żydom – wszyscy pomagajcie ochotnie i wydajnie, bo jeden i wspólny jest nasz los.
Londyn, 26 listopada
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.
Z głębokim bólem dowiedzieliśmy się o straszliwych szczegółach bestialskiego mordu, dokonanego przez hitlerowskich siepaczy na 11 tysiącach bezbronnych jeńców — oficerów i żołnierzy polskich w lesie katyńskim. Ta potworna zbrodnia jest jednym z najohydniejszych przejawów owego systemu krwawych okrucieństw, za pomocą których odwieczny nasz wróg zmierza do ujarzmienia i wytępienia narodu polskiego. [...]
Ze wstydem stwierdzamy, że [...] tzw. rząd polski w Londynie, wbrew opinii narodu polskiego i wszystkich demokratycznych narodów, wziął udział w oszczerczej kampanii antyradzieckiej, rozpętanej przez prowokatorów berlińskich, przez co skompromitował Polskę na oczach całego świata i doprowadził do zerwania stosunków ze Związkiem Radzieckim, którego armia w tak bohaterski sposób bije hordy hitlerowskie.
Ale tzw. rząd londyński nie wyraża uczuć i myśli narodu polskiego, który widzi w Niemcach swego śmiertelnego wroga, a w Związku Radzieckim wiernego sprzymierzeńca. My, oficerowie 1 Korpusu PSZ w ZSRR, bijąc Niemca ramię przy ramieniu z Czerwoną Armią, naprawimy szkodę, wyrządzoną interesom narodu przez, w istocie swej prohitlerowską, politykę reakcyjnych kół emigracji londyńskiej.
29 stycznia
„Zwyciężymy” nr 14/1944, cyt. za: Łukasz Bertram, Kłamstwo katyńskie, „Karta” 2011, nr 66.
Rada do spraw ratowania ludności żydowskiej w Polsce, którą mam zaszczyt dziś otworzyć, jest dalszym ciągiem tych licznych wysiłków, jakie Rząd i Naród polski dokonuje od początku wojny, aby nieść materialną i moralną pomoc ludności żydowskiej w Polsce, na którą Hitler wydał wyrok zagłady.
Jeżeli zaś występujemy dziś z tą nową inicjatywą, to dlatego, że Rząd i społeczeństwo w Kraju zrobili wszystko, co leżało w ludzkiej mocy, aby ulżyć doli Żydów i aby poruszyć nią sumienia świata. Jednocześnie chwila obecna jest niemal ostatnią, kiedy w dziedzinie pomocy Żydom można coś jeszcze zrobić. Wszystko wskazuje bowiem na to, że Hitler świadomy, iż przegrał wojnę ze Sprzymierzonymi, chce ją wygrać z Żydami przez ich całkowite zniszczenie. Jeżeli więc nie zostaną w najbliższym czasie wyzyskane wszelkie możliwości pomocy Żydom, jak i Polakom w Polsce, pomoc ta wkrótce okazać się może spóźnioną.
Dlatego też, niezależnie od stałej akcji prowadzonej przez rząd polski i przez krajowe czynniki społeczne, postanowiliśmy powołać do życia tę Radę, licząc, że pełna mobilizacja polsko-żydowskich sił społecznych poza granicami Kraju stanie się nowym elementem akcji, która musi się rozwijać pod znakiem szybkiego i pełnego wyzyskania wszelkich, jakie by jeszcze istniały, możliwości pomocy ludności żydowskiej w Polsce. […]
Pierwszym warunkiem skutecznej pomocy jest świadomość, jak bardzo ona jest potrzebna, oraz że odbywać się ona winna w atmosferze wzajemnego zaufania. Tymczasem wciąż zdają się istnieć koła, które nie zdają sobie bodaj sprawy z zasięgu i problemów niesienia pomocy, której potrzebują setki tysięcy polskich Żydów, mordowanych przez siepaczy niemieckich w Kraju – oraz z rozmiarów nieszczęść narodu żydowskiego, wobec którego bledną wszelkie gdzie indziej poza granice obiektywizmu rozdmuchiwane incydenty. Zaiste, gdyby propaganda niemiecka chciała odwrócić uwagę świata od SOS Żydostwa polskiego, nie wybrałaby innej drogi.
Drugim warunkiem skutecznej pomocy jest sprawiedliwość wobec tych, którzy tę pomoc niosą. Nie jest zaś sprawiedliwe, gdy na stosunek Polaków do Żydów patrzy się nie z perspektywy naszej tradycji, historii, działań rządu i postawy kraju, lecz z perspektywy odosobnionych, a wyolbrzymionych do niepospolitych rozmiarów wykroczeń. Takie krzywdzące spojrzenie nie jest podnietą, lecz utrudnianiem pomocy. […]
Równocześnie stwierdzam autorytatywnie imieniem Rządu Polskiego, że próby wzburzenia opinii światowej i żydowskiej przeciwko nam nie zdołają sprowadzić nas z drogi pomocy i ratowania ludności żydowskiej w Polsce, na którą wkroczyliśmy pierwsi i na której wytrwamy.
Londyn, 26 maja
Polacy–Żydzi 1939–1945. Wybór źródeł, oprac. Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 2006.